Yatırım Fonları ve BES Derecelendirmesi

Sunulan Hizmetin Alanı ve Gelişimi

TCR Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetler A.Ş. (Türk-KrediRating) Türk sermayesi ile 

kurulan ve Sermaye Piyasası Kurulu’ndan kredi derecelendirme lisansı almış bağımsız ve profesyonel bir 

firmadır. Bankaların ve diğer finansal kurumların, özel ve kamu işletmelerinin, borçlanma aracı ihraç eden 

kuruluşların ve KOBİ’lerin ana para ve faiz yükümlülüklerini vadesinde yerine getirme kapasitesinin 

ölçülmesi amacıyla derecelendirilmesinin yanında, yatırım fonlarının derecelendirilmesi faaliyetlerini 

yerine getirmektedir. Son yıllarda sayısı ve çeşitliliği hızla artan yatırım fonlarının zorunlu olarak

bağımsız denetiminin yanında kredi derecelendirmeye tabi tutularak gerek risk yönetim kalitesi gerekse de 

getiri düzeyinin analizi ve değerlendirilmesi önemli bir ihtiyaç ve gereklilik haline gelmiş ve bu alandaki 

derecelendirme faaliyetleri hız kazanmıştır. Türk-KrediRating yatırım fonlarının kredi-risk yönetimi, 

performans ve diğer kalitatif ve kantitatif özelliklerini esas alan derecelendirme faaliyetlerini yerine 

getirmektedir. 

Türk-KrediRating Sermaye Piyasası Kurulu’ndan aldığı yetkiye istinaden aşağıda belirtilen yatırım fonu 

türlerinin derecelendirme faaliyetlerini gerçekleştirmektedir;

• Tahvil ve Bono Fonu
• Hisse Senedi Fonu
• Sektör Fonu
• İştirak Fonu
• Grup Fonu
• Yabancı Menkul Kıymetler Fonu
• Kıymetli Madenler Fonu
• Altın Fonu
• Karma Fon
• Likit Fon
• Değişken Fon
• Endeks Fon
• Garantili Fon
• Koruma Amaçlı Fon

YATIRIM FONU DERECELENDİRİLMESİNİN FAYDALARI

Yatırımcı İçin

• Yatırım kararının verilmesi sürecinde gerekli bilgi teminini kolaylaştırır ve hızlandırır,
• Portföyün kredi kalitesinin ölçümünde, fonun yönetsel ve operasyonel işleyiş kalitesinin

değerlendirilmesinde bağımsız ve etkin bir bakış açısı ve sistemik riske karşı koruma sağlar,

• Belirli yatırım hedeflerine ulaşılmasına yardımcı olur ve yatırım seçimi konusunda araştırma 

maliyetini azaltır.

Aracı Kuruluşlar İçin

• Yatırımcılara yönelik önerilerin daha spesifik ve standart hale getirilmesine yardımcı olur, 
• Risk-getiri tercihlerinin eşleştirilmesi ve karşılaştırılması imkânı sağlar,
•  Ürünlerin pazarlanabilme kapasitesini destekler.

Sermayedar ve Kurucular İçin

• Bağımsız kuruluşlar için yapılan değerlendirmelere yardımcı olur,
• Yatırımcının talep ettiği derecelendirme ihtiyacını karşılayarak, yatırımcı açısından fonun tercih edilme ve pazarlama kapasitesini olumlu etkiler,
• Fonun performans yönünden karşılaştırılmasını sağlar.

DERECELENDİRME METODOLOJİSİ

Türk-KrediRating’in yatırım fonları derecelendirme metodolojisi dört ana bölümden oluşmakta 

olup, derecelendirmeye esas teşkil eden ağırlıkları, yatırım fonunun türüne ve niteliğine göre 

belirlenmektedir.

Yönetim Kalitesi

• Portföy Yöneticisi Değerlendirilmesi

Yönetilen herhangi bir portföy için temelde gereken şey portföy yönetimini anlamaktan geçer. Sözkonusu 

değerlendirmenin üzerinde durduğu nokta fonun ifade edilen yatırım hedefleri ve amaçlarıyla uyumlu olan 

portföy stratejisini yürütmedeki portföy yöneticisinin becerisidir.

• Fon Yönetim şirketin Değerlendirilmesi

Türk-KrediRating’in analizi ilgili fon yönetim şirketinin niteliğine de duyarlıdır. Fon yasal olarak 

bağımsız bir varlıkken, önceki deneyimler kamu güveninin ilgili fon yönetim şirketinin finansal konumu 

tarafından olumsuz etkilendiğini ortaya koymuştur. Türk-KrediRating bütün olarak fon yönetim şirketinin 

örgütsel yapısını, araştırma kadrosunun yeterliliğini, kayıt düzeni ve çalışma disiplinini, faaliyet 

prosedürlerini ve iç kontrol yapısını değerlendirme kapsamına alarak inceleyebilir. 

• Yasal Düzenlemelere Uyum

Türk-KrediRating, fonların Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri ve diğer ilgili yasal mevzuata 

uygunluğu beklentisi içerisinde, fon varlıklarının pay sahipleri (katılım belgesi sahipleri) menfaatine 

uygun olarak alacaklı ve kreditörlerden bağımsız olarak yönetilmesini gözetir. 

• Bilgi İhtiyacı ve İş Akışı

Sözleşmeler, taahhütnameler, şirket içi düzenlemeler ve yazışmalar, iş akışları ve uygulama esaslarına 

ilişkin dokümantasyon, organizasyon şeması ve yönetim kadrosunun kısa özgeçmişleri, şirketin 

bölümlerine ve kadrolarına ilişkin genel bilgiler, diğer gerekli yönetsel ve hukuki bilgi ve belgeler. 

Performans ve Risk Yönetimi Kalitesi

• Kredi Kalitesi

Tutulan her bir menkul kıymetin kredi kalitesinin belirlenmesi, sabit getirili ve değişken getirili fonların 

analitik inceleme sürecinin tamamlanması açısından son derece önemlidir. Kredi derecelendirme çalışmaları 

sonucu elde edilen temerrüt riski, yatırım yapılan varlıkların kredi kalitesine temel teşkil edecektir.

• Karşı Taraf Riski

Türk-KrediRating karşı tarafın yükümlülüklerini yerine getirmemesinden kaynaklanan zararları önlemek 

amacıyla, karşı taraf riskini kontrol edebilmek amacıyla repo işlemleri ve saklama hizmetlerini izler. Bir 

repo işlemi değerlendirmesi yapılırken esas itibariyle kredi niteliği ve işlemin yapısal sağlamlığı üzerinde 

durulur. Repo işlemlerinin mevzuata uygun ve cazip getirili olarak nitelikli bir kategoride yer alması için 

gerekli sürecin sağlıklı işletilip işletilmediğini inceler.

• Likidite

Oluşan piyasa fiyatının belirlenmesinde fon portföyünün nakde dönüşüm kapasitesi (likiditenin) yatırımın 

piyasa fiyatı üzerindeki etki düzeyi açısında kritik bir öneme sahiptir. Türk-KrediRating yatırım türünü, 

vade yapısını ve çeşitliliğini likidite yapısı ile birlikte kapsamlı olarak değerlendirerek derecelendirmeye 

yönelik analiz sürecini gerçekleştirir.

• Finansal Bilgiler

Geçmiş beş yıla ilişkin yatırım fonuna ait denetim raporları,

Geçmiş beş yıla ilişkin fon yönetim şirketinin denetim raporları.

•  İstatistiksel Bilgiler

         -Geçmiş beş yıla ilişkin fonun büyüme modeli,
         -Mevcut portföy varlıkları,
         -Mevcut portföy varlıklarının vade dağılımı,
         -Yatırım fonu pay sahibi (katılma belgesi sahibi) sayısı ve en büyük on müşterinin toplam fon içerisindeki oranı,
         -Geçmiş beş yıla ilişkin aylık bazda alış ve satış rakamları,
         -Geçmiş beş yıla ilişkin yatırım fonu pay fiyatları,
         -Geçmiş beş yıla ilişkin aylık ve yıllık bazda ortalama getiriler.

•  Genel Bilgiler

          -Operasyonel süreçlere, iç kontrol yapısına ve politikalarına ilişkin bilgiler,

          -Fon yatırım stratejilerine ve politikalarına ilişkin bilgiler.

• Bilgi İhtiyacı ve İş Akışı

Performans ve risk yönetimi ile ilgili konularda sözleşmeler, taahhütnameler, şirket içi düzenlemeler ve iş

akışları, yazışmalar ve diğer gerekli hukuki bilgi ve belgeler.

İş (Business) Risk

•  Sektör Özellikleri 

Sektörün ulusal ve uluslar arası niteliklerini ve standartlarını göz önünde bulundurur. Yatırımcıların 

yatırımdan beklenen faydaları koruması ve arttırması kapsamında mevcut ulusal ve uluslar arası düzeyde 

vergisel ve diğer ilgili düzenlemelere yönelik mevzuatın incelenmesi ve olası etkilerinin değerlendirilmesini 

dikkate alarak derecelendirme faaliyetlerini sürdürür.

Yatırım ve Risk Yönetimi Politikaları

•  Finansal Risk
•  Piyasa Riski
• Likidite Riski
•  Operasyonal Risk

Makro Faktörler ve Değişkenler

• Ülke Riski
• Dış Faktörler
• Makro veriler
• Sektörle İlgili Ulusal ve Uluslararası Yasal Düzenlemeler 

Derecelendirme Esasları ve Süreci

• Türk-KrediRating(TCR) metodolojisi, kantitatif kredi derecelendirme modeli ve kalitatif analizin bir kombinasyonundan meydana gelmektedir,
• Derecelendirme objektif kriterlere dayanmaktadır,
• Kişi ve zaman itibariyle bağımsızlık söz konusudur,
• Derecelendirme kararı bağımsız bir komite tarafından verilmektedir,
• Yapılan tüm derecelendirmeler en az yılda bir kez güncellemeye tabi tutulmakta, bu süre, fonun kredibilitesini olumsuz etkileyebilecek yeni veriler ortaya çıkması halinde otuz güne kadar inebilmektedir,
•  Fon, fon yönetimi ve fon yönetim şirketine ilişkin derecelendirme izlenmektedir.